donderdag 31 mei 2018

Over vet en wiggen

Vandaag was ik voor 10 uur op de molen, Joep was er al. Helaas was het windstil en regende het. 
Binnen was nog genoeg werk te doen. Dus naar boven en alle wiggen eens nagekeken. Door het zomerse weer komt er wel eens een los te zitten. Die moet dan een tik hebben, daarvoor hebben we een mooie houten hamer. Er zaten verschillende wiggen los, nu niet meer...
Daarna zijn we verder gegaan met een te veel aan vet verwijderen bij het penlager en halslager. Joep nam de baan (halslager) voor zijn rekening. Met een schroevendraaier en een verfkrabber heb ik heel wat vet bij het penlager kunnen verwijderen. Ik schat dat er 1,5 kg oud vet zat. Volgens mij nog van de molenaars Franken....
Tijdens het eten werd het droog en zijn we wat buiten gaan kijken. Om het gras te maaien was het nog te nat. Maar er stond een beetje wind dus zijn we de molen gaan klaarzetten en opzeilen. Af en toe draaide hij en soms weer niet. Dit heeft natuurlijk met de wanwichtigheid te maken. Een van de enden is veel langer dan de rest. Dat maakt hem wanwichtig (onevenwichtig).
Nu hebben we verscheidene gewichten liggen waarmee we dit kunnen compenseren. Maar dat is een nogal lastig karwei wat je alleen met windstil weer kan doen.
Dus dat ook nog maar eens aangepakt. Gewicht van 6 kg van de binnen-roede afgehaald en vervangen door een van 4 kg. Later heb ik die van 6 kg aan het andere end van de binnen-roede gedaan en toe bleef deze binnen-roede netjes horizontaal staan. Maar het bovenste end van de buiten-roede bleek toe weer lichter, dus dat onder gezet en er een ketting van 5 kg aan gemaakt. Op deze wijze kregen we de molen bij weinig wind aan de gang en bleef hij beter draaien.
Dus binnenkort nog eens een gewicht van een kilo of 5 laten maken.
Hieronder een paar foto's.







Het aanslaan van de wiggen die in het spiegelgat van het bovenwiel zitten.











De hoeveelheid vet die ik bij elkaar geschraapt heb










Aantal opleidinguren: 6
Het weer: in de ochtend buiig, 's middags bewolkt en later brak de zon door. De wind kwam uit allerlei richtingen en was 0 - 1 Bft.
Aantal omwentelingen: 100 (geschat)
Volgende week zijn we er op woensdag omdat we donderdag een uitstapje hebben.

donderdag 17 mei 2018

Zonder molenaar (posting 100)

Vandaag wel naar de Heimolen geweest, maar niet gedraaid. Joep was een weekje weg en zonder molenaar mag de MIO de molen niet laten draaien (verzekeringskwestie).

Maar er was genoeg te doen. Ik had hier nog een kap liggen die op de motor van de zakkenlift moet. Een van de bevestigingsboutjes was afgebroken. Dus in de andere twee hoeken nieuwe gaten geboord en langere boutjes meegenomen.
Een van de neuten waarmee het staakijzer op zijn plaats wordt gehouden valt gemakkelijk naar beneden. Daar heb ik een blokje voor gemaakt.
En er was ook nog een van de litse doorgesleten. De litse zijn de lussen aan de voorzijde van een molenzeil. Bij ons bestaat dat uit een lang touw wat door het touw van het voorlijk is gestoken.

Om te beginnen de twee zuidelijke deuren geopend en een beetje buiten rondgekeken. De eerste bezoeker, Pieter, meldt zich. Al snel meldt zich ook een tweede bezoeker, Toon, de vorige molenaar komt langs en aan. En hij heeft een cadeau bij zich. Een aantal roestige stukken ijzer. Met de mededeling "dit hoort bij de molen, weet je wat het is?"
Eh, nee. Geen idee. Twee draadstangen met daartussen een paar stripjes en nog wat boutjes. Ik heb echt geen idee.....   😕
Het blijkt een instrument te zijn om een drijfriem te repareren. Je kan de twee einden er tussen klemmen en met de moeren die rond de draadstangen zitten de einden van de riem naar elkaar draaien. Zodoende komt de riem onder spanning te staan en kunnen de einden aan elkaar gemaakt worden. Jaja, een mooi stukje huisvlijt. In dank aanvaard. Binnenkort de stalen borstel maar eens meenemen en de boel wat schoonmaken.
Na wat flauwe opmerkingen, nuttige aanwijzingen en dergelijke ging Toon weer naar huis en even later Pieter ook.

Buiten in de zon zitten eten en het blad van de Hollandse Molen zitten lezen.

Daarna ben ik het touw gaan repareren. Daarvoor moest ik enkele meters omhoog met een mes om het touw eerst helemaal door te snijden en daarna weer ineen te splitsen. Helaas had ik geen tape of plakband bij me en dat maakte het lastig. Maar ook dit karwei is gelukt.

Als laatste de neut naar beneden gehaald.

De loper wordt aangedreven door een ijzeren spil, de steenspil of het staakijzer. Deze is aan de bovenzijde gelagerd in een houten balk. In deze balk zit een uitsparing waarin de steenspil kan draaien. Dit wordt opgevuld met een hardhouten blok, de neut. Deze neut kan verwijderd worden, waarna de molenaar de steenspil opzij kan trekken, zodat de tandwielen niet meer in elkaar grijpen en de maalsteen niet meer aangedreven wordt. (Wikipedia)
Ik heb er een paar gaten in geboord en met deuvels dat extra blokje op de neut vast gemaakt zodat de neut niet meer kan vallen.
Als laatste nog even bij de zakkenlift bezig geweest. Helaas waren de boutjes die ik bij me had iets te kort. Het scheelt maar 5 mm, maar toch te kort.

Daarna koffie gezet en nog even buiten gezeten en toen kwam de laatste bezoeker langs. Niek van Eekelen kwam aangereden. Hij was vrij en wilde de Heimolen nog wel eens bekijken. Dus eerst koffie en daarna de diverse zolders samen bekeken en we hebben het over de stenen gehad, de kuip en nog wat andere dingen. Tot dat we in de kap waren waar zelfs de stijgergaten nog onderwerp van gesprek kunnen zijn. Ook hebben we buiten de fokken en de roede goed bekeken.

En via email ontvang ik gemeenteberichten van de gemeentes Steenbergen en Rucphen. Dikwijls sloopmeldingen, evenementen of  iets dergelijks. Maar vandaag was er een melding bij van de gemeente Rucphen en daarin werd gemeld dat de benoeming wethouders en portefeuilleverdeling bekend was. Er zijn 4 wethouders benoemd met diverse zaken in hun portefeuille. Wij krijgen waarschijnlijk te maken met Laura Mathijssen van de RVP. Zij heeft oa. Cultuur en monumenten, Vrijwilligerswerk/-organisaties onder haar beheer. 

Het weer: de wind kwam uit NW 2 Bft. De temperatuur was circa 14 graden Celcius.
Opleidingsuren: 0
Aantal omwentelingen: 0

zaterdag 12 mei 2018

Nationale molendag 2018

De afgelopen tijd was er van alles gedaan om de molendag een succes te laten worden.
Kreeg ik gisteren morgen om 9 uur een telefoontje van Toon Naenen die als zendamateur (PD0RWL/P) de Heimolen wil activeren. Dat doen zij meer om het object waar ze die dag zijn wat meer bekendheid te geven. Soms zijn dit natuurgebieden en tijdens de molendagen een windmolen. Aan andere zendamateurs leggen zij uit waar ze zijn en wat er te doen is. Die gesprekken worden gelogd.
Dus met Joep overlegd en laten weten dat het goed is.

Dus deze morgen kwam ik aangereden en Pieter stond met een man te praten, dat bleek Toon Naenen te zijn. Hij had zijn auto aan de andere kant van de weg staan en er een mastje achter geplaatst waar een sprietantenne op stond en een paar lange draden ook voor antenne door moesten gaan. Zenden zou hij gaan doen op 70 cm, 2 meter, 10, 20 en 40 meter. Sommige van deze banden zijn geschikter voor dichtbij en andere weer voor verder weg.

Ook Joep kwam aangefietst en al snel waren we de molen aan het klaar zetten en opzeilen. Pieter was in de weer met vlaggetjes aan het hek hangen.
En ja dan kan je wel proberen een molen in de juiste richting te kruien, maar als er geen wind is weet ik niet wat de 'juiste' richting is.   😉
Het weerbericht gaf ZO als juiste richting aan. Dus hebben we hem maar naar Zuid gekruid. En we kwamen goed weg. Er kwam wat wind en het gevlucht begon rustig zijn rondjes te draaien.
Tijd voor koffie... en toen kwam buurman Theo met een stoel in zijn handen aangelopen. 'Ga maar zitten", zei ik nog. Maar dat was zijn verhaal niet. Hij had 4 van die stoelen staan en kon er niets mee. "Willen jullie ze hebben?". Nou die zijn meer dan welkom want we hebben nu drie verschillende stoelen staan. De nieuwe zijn een soort stoel zoals je 60 jaar geleden ook al zag met een rieten zitting. Best bij een molen passende stoelen. Dus; Theo, hartelijk dank!

De molen draaide zijn rondjes, soms heel langzaam, soms wat sneller. Bezoekers kwamen, sommige gingen al weer snel en anderen wilde wat rondkijken of rondgeleid worden.
Ook kwamen er nog wat bezoekers die door Toon waren 'uitgenodigd' of moet ik zeggen geactiveerd.

Ik ben verschillende keren bij Toon gaan kijken en hij legde dan een en ander uit. Toevallig hoorde hij, op het moment dat ik er zat te babbelen, een oproep van een amateur die in een natuurgebied in Tsjechië stond. Die heeft hij netjes beantwoord en heeft deze call in zijn logboek geschreven, nadat ze gegevens over omstandigheden hadden uitgewisseld.

Het was bij ons, maar ook bij hem een komen en gaan van mensen. Het eten schoot er bij in omdat Karin met een appeltaart kwam aanzetten. Ze heeft koffie gezet en met de appeltaart erbij was het gezellig.
Nog wat mensen te woord gestaan. Tot er op een moment een oude man kwam binnengestapt. Dat bleek molenaar Coppens uit Etten-Leur te zijn van de gesloopte 'molen van Coppens'. Een mannetje van 90 jaar oud die binnenkwam met de opmerking tegen Pieter, 'nou jij bent hier ook niet gekomen om te werken'.    😏
Hij heeft zeker een uur zitten praten en er steeg regelmatig gelag op.
En de tijd verstreek. We hebben 31 bezoekers geteld van 10 tot 16:30 uur. Daarna zijn we op gaan ruimen. Afzeilen, alles vastzetten en de molen naar het NW gekruid zodat hij goed staat als het harder gaat waaien. De vlaggetjes opgeruimd en de stoelen binnengezet.

We hebben een gezellige dag achter de rug.


Het weer: zonnig met af en toe een wolkje, de wind waaide uit zuidelijke richting 0-3 Bft en de temperatuur liep op naar 25 graden.
Aantal opleidingsuren: 8 uur

donderdag 10 mei 2018

10 mei

Vandaag mag ik niet al te lang weg, mijn vrouw is vandaag jarig en verwacht me met de koffie ('s-middags) weer thuis.
Afgelopen dinsdag waren Pieter en Joep bij de molen gras aan het maaien geweest. Ze vonden dat de molen er met de Nationale molendagen netjes moest bij staan. Vandaag hebben ze de puntje op de I gezet en zijn nog een uurtje met de maaimachine en de bosmaaier bezig geweest.
Dus we moesten even wachten met opzeilen en draaien. Ik heb al wel alles klaar kunnen zetten, sloten los en kettingen er af.
Daarna opzeilen en koffie.
Na de koffie hebben we de westelijke steenkuip gedeeltelijk opengemaakt zodat we ook kunnen zien wat er in een kuip zit.
Daarna hebben we gegeten en nog wat rondgekeken of alles naar onze zin was opgeruimd of weggeborgen en ben ik om 2 uur naar huis gegaan.


Het weer: 15 graden, wisselend bewolkt en een ZW wind kracht 4 Bft
Aantal opleidingsuren: 4   

donderdag 3 mei 2018

De Heimolen

Vandaag weer gedraaid. De molenaars waren iets voor 10 uur aanwezig. Joep was het gras al aan het maaien. Dus Ronald is begonnen met de molen klaarzetten en daarna opzeilen. De wind was zwak tot matig en waaide vanuit NW-richting. Het was geweldig weer, dus hebben we wat raampjes opengedaan.
Pieter kwam ook nog langs en met zijn drieën hebben we koffie gedronken.
Op enig moment waren er stemmen te horen, dus is Ronald beneden gaan kijken. Twee wat oudere heren waren binnen gelopen en vroegen of ze verder mochten kijken. Dat kan natuurlijk altijd. Een kijken of een rondleiding, alles is mogelijk.
De mannen woonden al lang in Nederland, maar waren afkomstig uit Valencia (Spanje). Ze wandelde regelmatig samen en vonden het bijzonder dat de molen draaide.
Ze hebben de maalzolder en steenzolder bekeken. De ene had beslist een technische achtergrond want zaken als molenwielen en plastic staven trokken zijn aandacht. Ook het punt dat het kunststof te hard was waardoor de kammen uit het spoorwiel slijten begreep hij zonder al te veel uitleg.
Hij vond ook onze serie kneus- en bilhamers mooi. Hij had in het verleden ook beitels en dergelijke gesmeed en gehard.
Nadat ze weer verder gewandeld waren is Ronald verder gegaan aan de zakkenlift. Een kabel, stekker en aansluitmateriaal waren aanwezig, dus de oude kabel er af en de nieuwe er aan. Daar was hij weer een tijdje mee bezig.
Ondertussen was Joep aan het grasmaaien en heeft met Pieter plannen gemaakt over de Nationale Molendag op 12 mei.
Na het eten nog een beetje rondgelummeld, een praatje gemaakt met Theo, de zoon van de laatste beroeps-molenaar op deze molen.
Nog meer bezoek, Dees kwam de beloofde vlag brengen. Want tijdens het bezoek van afgelopen maandag aan de wethouder hadden Ronald en Joep daar om gevraagd. Dat was mooi vlot geregeld.
Ook kwamen Jesse en zijn moeder nog even langs om eens te kijken.
Tegen vieren is de molen afgezeild en zijn de molenaars naar huis gegaan.

Het weer: NW wind 2-4 Bft en 13 graden
We zijn een uur of 6 aanwezig geweest en hebben 2500 omwentelingen (geschat) gemaakt.