maandag 30 april 2018

In gesprek met wethouder Evers

Er was enige tijd geleden een afspraak gemaakt door een medewerker van de Gemeente Rucphen want Wethouder Evers wilde een kennismakingsgesprek met de molenaars.

Dus om 1 uur werden we verwacht, na heel even wachten kwam Dees Melsen ons ophalen en nam ons mee door deuren die alleen opgingen als Dees er iets bij hield. Trap op, nog een trap, gangetje door weer een deur, nog een gang en weer een deur. En langzaam aan kwamen we in de luxere gedeeltes van het gemeentehuis. Hier even wacht want de wethouder is nog heel even in gesprek.
Daarna mocht en we plaats nemen in de raadskamer en ook Dorith van de Wegen had zich bij ons gevoegd.

Na een voorstel rondje was de vraag waarom we molenaar waren geworden en hoe we het tot nu toe vonden. Ook Dees, Dorith en Cees Evers hebben zich voorgesteld. Cees is dus de wethouder met een aantal zaken in zijn portefeuille, waaronder de monumenten en cultuur. Daaronder vallen dus de molens. Dorith en Dees zijn beleidsmedewerkers die resp. samenleving en ruimtelijke ontwikkeling onder hun hoede hebben.
Wij hebben uit mogen leggen wat er tijdens de januaristorm is gebeurd en wat de gevolgacties waren geweest. Evers was blij te horen dat wij tevreden waren over de acties die daarna door gemeente en molenmakers uitgevoerd zijn. Ook hebben wij het gehad over de toekomst van de beide molens, de Hoop en de Heimolen, in Rucphen. De Hoop wordt beheerd door een stichting die de kosten niet kan dragen, maar daar wordt over nagedacht en de Heimolen wordt verkocht. Cees en Dees waren erg blij met de partij die interesse heeft in de molen. Zij denken dat deze partij de molen weer midden in de samenleving kan zetten. In het verleden stond de molen ook midden in de samenleving doordat de mulder het meel voor brood of pap maalde.
We hebben ook nog te horen gekregen dat er allerlei zaken geregeld zijn die moesten plaatsvinden voor de verkoop. Er worden bv een groot aantal parkeerplaatsen gerealiseerd.

Na een uurtje met koffie en veel informatie richting gemeente en ook in onze richting gingen we tevreden uiteen.

Wordt vervolgt....     

zondag 29 april 2018

Zondag - De Hoop

Gisteren naar Niek gebeld om te vragen of hij naar de Hoop zou gaan. En ja hij ging... dus ik ook.

Het weer was niet erg betrouwbaar, er werd zelf onweer voorspeld. Dus uit voorzorg de auto maar gevraagd.
Wim Heeren en Niek waren er al en heel even later kwam Jesse er aan gefietst. Er waren weer nieuwe zakken mais en die konden we omhoog luien.

De kruiketting, de spaakketting naar buiten. De bezetketting en bliksemafleider los, windbord geplaatst en daarna kreeg ik de sleutel met de opdracht "succes".
Dus naar boven, deur open, luik op de steenzolder open, ik heb de pen gesmeerd en Jesse de baan laten smeren. De stenen uitgelicht en uit hun werk gezet. De pal uit de kammen, de kneppel losgemaakt en het vangtouw naar buiten gewerkt.

Daarna konden we weer naar beneden om de molen verder los te maken en in de goede richting te kruien. Dat was pech, hij moest 180 graden worden gekruid om goed op de wind te staan.
Opgezeild, 4 volle en laten draaien. Wim en ik hebben beneden de zakken buiten gesjouwd en Jesse en Niek hebben boven gezorgd dat de zakken op de juiste plaats kwamen.
Daarna konden we even rustig aan doen, totdat Jesse riep dat er een klant voor Niek was. Deze man had een aantal kilo's griesmeel besteld en kwam dat ophalen.
Ondertussen begon de lucht wat donkerder te worden en Niek had er weinig vertrouwen in. Op enig moment kregen we opdracht om af te gaan zeilen. Het begon ook wat harder te waaien en de zware bewolking kwam steeds dichter bij. Mooi op tijd waren alle zeilen geborgen. De molen heeft daarna nog een tijdje zonder zeilen gedraaid.
Iets na vieren hebben we hem stil gezet omdat het te slecht werd.

Het rondje weer gemaakt. Pal in de kammen, kneppel vast, steenkoppel in zijn werk, vangtouw naar binnen, steen uitlichten en de deur op slot.
Naar beneden om de molen weer terug te kruien naar het ZW-en omdat Niek hem graag zo had staan in verband met verwachte harde wind.
Bezetketting vast, roekettingen vast, bliksemafleider vast, windbord, kruiketting en spaakketting naar binnen. Nog een controle rondje en daarna konden we naar huis.


Het weer: NO 4 Bft, 13 graden en zwaar bewolkt met kans op onweer.
Aantal opleidingsuren: 3,5
   

donderdag 26 april 2018

De Heimolen

Vandaag weer naar de Heimolen. De voorspelling was goed, maar ik stapte op de motor en het begon te regenen. Jammer...
Het was niet veel, maar toch regelmatig wat druppels. Bij de Heimolen aangekomen zag ik dat Joep er al was. Omkleden en aan de slag.

Joep zou vandaag de kettingen losmaken en ik zou naar boven gaan. Dus beide stenen uitgelicht, uit zijn werk gezet, zowel het halslager als de pen gesmeerd, wimpel buiten gehangen, pal uit de kammen, kneppel los en omhoog gedaan. Nog even rondgekeken hoe alles er bij staat.
Want door de veranderingen in temperatuur en vochthuishouding in de molen gaat het hout anders werken en kunnen er kammen of spieën los gaan zitten.
Terug naar beneden en met Joep overlegd, we gaan de molen opzeilen met 4 volle. De wind was zwak tot matig en waait uit zuid-westelijke richting. De molen stond op het ZO-en en moest dus een eindje gekruid worden.
Nadat dat gedaan was en opgezeild kon ik de vang lichten en al spoedig draaide de molen lekker door. We hebben een tijdje buiten gestaan, de zon was gaan schijnen en het was lekker in de zon en uit de wind. Daarna hebben we de molen stil gezet en is Joep een paar grote spijkers in de vorken gemept. Deze vorken zorgen er voor dat de vang op de juiste plaats blijft zitten en ze zitten aan de kapspanten vast. Maar die bevestiging was niet zo heel stevig en tijdens de inspectie door Dhr de Koning van de monumentenwacht was dit een van de puntjes dat opgemerkt was. Omdat we daarvoor in de kap moesten zijn is het gevlucht stilgezet.
Na deze werkzaamheden mocht hij weer draaien. Etenstijd, dus koffie gemaakt en de boterhammen opgegeten. Tijdens het eten heeft de molen gewoon gedraaid, af en toe even buiten kijken is voldoende. Vooral omdat ik de kleppen wat open had gezet zodat de molen wat rustiger draaide.

Na het eten heb ik eens gekeken hoe snel hij eigenlijk draait. Dat liep uiteen van 25 enden tot af en toe 70 enden. Ik denk dat we gemiddeld in de buurt van de 40 zaten. 40 enden is 10 omwentelingen per minuut en we hebben circa 5 uur gedraaid. Dat is 5 x 60 = 300 minuten. Dus vandaag hebben we ongeveer 3000 omwentelingen gemaakt. Dit is natuurlijk een globale schatting met een afwijking van 500 naar boven of naar onderen. Maar we hebben geen teller, dus moeten we het zo een beetje bijhouden.

We hebben de molen tot half vier laten draaien en zijn daarna uit gaan spannen. Alle zeilen opgerold en vastgezet, de pal en kneppel weer vastgezet, de wimpel naar binnen, het raam weer dicht en de wimpel eens goed bekeken. De grap is dat de wind er allemaal knoopjes in maakt als hij buiten hangt te wapperen. Ik heb er vandaag 5 knopen uitgehaald en twee heb ik er laten zitten. Deze zitten er al heel lang in en zijn zo vast getrokken dat losknopen niet meer mogelijk is.
Beide steenkoppels in hun werk gezet en bijgestoken.
De roekettingen vastgelegd. De remkleppen maximaal gezet en alle kettingen op slot gedaan.
Omkleden, licht uit en deuren op slot.


Het weer: de temperatuur liep op naar circa 14 graden, de wind was ZW, eerst 2-3 en later 4-5 Bft
Opleidingsuren: 6
Aantal omwentelingen: 3000 (geschat)

donderdag 19 april 2018

Nog een beetje prutsen aan de zakkenlift

Vandaag weer naar de Heimolen.
Ik had het bovenste loopwiel en de ketting bij me, dus dat kan ook weer gemonteerd worden.

Joep was het gras aan het maaien en Pieter liep met zijn bosmaaier te zwaaien. Hij zou de zijkant van de belt voor zijn rekening nemen en Joep de bovenzijde. Nou, daar zijn de mannen best even mee bezig geweest.
Ondertussen ben ik de molen gaan klaarzetten om een dagje te draaien.
De wind was oostelijk en zou van 2/3 toenemen naar 4.

Dus de kettingen los, uitlichten, uit zijn werk zetten, de pal uit de kammen, de kneppel los, het raam open en de vlag buiten.
Halslager smeren met reuzel, lekker zacht bij deze temperaturen. En het penlager met olie.

Daarna de molen in de juiste richting gekruid. De vang kon los en "koffie!".

Na de koffie heb ik de molen weer stilgezet zodat Joep nog wat kon maaien en ik de zeilen kon voorleggen.
Leuk om te zien dat de mensen weer buiten komen en op de fiets stappen. Er zijn heel wat fietsen voor bij komen rijden.

Om half een was alle gras zo kort geworden dat de mannen zijn gestopt met maaien. Pieter is naar huis gegaan en wij zijn gaan eten.
Na het eten tolde de molen nog lekker zij rondjes.

Het werd tijd om aan de zakkenlift te gaan werken. Het bovenloopwiel gemonteerd en ook de ketting op zijn plaats proberen te krijgen. Dat wiel ging wel, maar de ketting wilde niet. Hij was te kort geworden. Nu weet ik dat een gesmeerde ketting korter is dan een ketting die droog loopt. Maar hier scheelde het wel erg veel. Met wat gehannes ging de sluitschakel toch passen.
Dus hij is weer wat completer.
Een volgende keer de motor controleren en de schakelaar weer monteren. Een kabel en een stekker en hij is weer compleet.

Nog wat buiten rond gehangen, kijken naar de wolken, voorbij rijdend publiek en de vliegtuigjes van Seppe....

Om half vier zijn we af gaan zeilen en de boel op gaan ruimen.


Aantal opleidingsuren: 6
Het weer: de temperatuur was van 20 tot 25 graden opgelopen, de wind was 2 en liep op tot 4 Bft. De lucht was licht bewolkt, later onbewolkt en er is geen neerslag gevallen.


Beide tuinlieden lekker aan het maaien

donderdag 12 april 2018

De Akkermolen

Joep had een tijd geleden gezegd dat we de 12-de niet op de Heimolen zouden zijn omdat er dan een schoolklas uit Zundert op de Akkermolen kwam kijken.
Dus heb ik toegezegd ook naar Zundert te komen.

Vandaag was het zo ver. Om half een verzamelen. Ook Jac Brosens en Jan van Elteren zijn aanwezig. Dus met 4 molenaars moet een klas onwillige kinderen te handelen zijn.
Jan en Joep zijn zich bezig gaan houden met de netten en andere veiligheidsmaatregelen. Jac en ik zijn de molen gaan opzeilen. Jac heeft de eerste voorgelegd en ik de volgende. De Akkermolen heeft een stalen en een borstroede. Grappig om te voelen hoeveel soepeler zo'n houten roede is.

De molen draaide net en de eerste schoolkinderen kwamen al aangerend. Ze stoven voor de rest uit. De juffen, wat begeleidende ouders en de rest van de kinderen volgde.
Ze werden vlot in twee groepen gedeeld en Jac legde op de grond een en ander uit buiten de molen uit en Jan mocht ze in de molen bezighouden.
De kinderen hadden in de klas al een en ander over molens te horen gekregen en zodoende was het voor iedereen een gezellige middag. De molenaars hadden een fanatieke club kinderen voor zich, ze waren echt geïnteresseerd. Er werden soms ook leuke vragen gesteld. De meest opvallende vond ik "zijn er ook molens waar een motor in staat". Maar ook vragen over houtsoorten, knaagdieren en "waarom zitten die gaten in de molen" (fluitgaten).
De steile buitentrap was voor een aantal kinderen een overwinning, ze dachten dat ze het niet durfde. Maar ze zijn allemaal op eigen gelegenheid naar boven en naar beneden geklommen.

Na ruim een uur hadden ze alles gezien en zijn ze terug naar school gegaan na ons bedankt te hebben met een applaus....

Wij hebben nog even staan napraten totdat het begon te regenen. Zo maar wat motregen, maar toch niet leuk.



   

donderdag 5 april 2018

Bezoek van de oude molenaar

Om 10 uur waren Joep en ik op de molen. Ook MIO Wim zou nog komen. Er stond best beetje wind. circa 5 Bft. Dus zeilen voorleggen was niet nodig.
De sloten er af, stenen uitlichten, uit zijn werk zetten en de kneppel los, de pal uit de tanden. Raam open en wimpel naar buiten. Het halslager en penlager smeren en weer terug naar beneden. De kettingen los en de molen moest van ZO naar NW worden gekruid.
Daarna kon hij los.

Tijd voor koffie en ... bezoek. Toon Hendrikx, de vorige molenaar kwam op bezoek. Leuk om Toon weer eens te spreken. En natuurlijk had hij commentaar op het gras maaien. Want het leek nergens op. Klopte natuurlijk, Joep had vorige week een deel van de belt gemaaid en de rest moest vandaag gedaan worden.

Dus Toon snel mee genomen om een en ander te vragen wat er in de molen speelt. Zo werkt het stangenstelsel waarmee de stenen door de regulateur bediend worden niet geweldig. Dus daar zijn we mee aan het spelen geweest. Gewichten er af, gewichten weer terug. Molen stoppen en zo aan de regulateur lichten. En maar kijken wat er gebeurt. Het voerkoppel wordt wel enigszins uitgelicht of bijgehouden, maar het koppel waarmee consumptie-meel wordt gemalen absoluut niet. Het bleek ook wel, de stang die daar naar toe loopt tordeert wel maar beweegt verder niet. Geen wonder want die stang is een meter of 4 lang en loopt via een ophangpunt. Om daarmee een steen van 1000 kg op te tillen zal niet meevallen.
Ook hebben we de steen en steenkuip nog eens bekeken. Enkele jaren geleden bleek de kuip van het oostelijk koppel naar het westelijk koppel te zijn verplaatst. De kuip bestaat uit 4 delen en die zijn door middel van latjes iets verlengd zodat de kuip een grotere diameter kreeg. Voor het oostelijk koppel is een nieuwe kuip gemaakt.
Ook hebben we het nog even gehad over houten katrollen die in de molen hebben gehangen. Deze katrollen werden ooit gebruikt om de steen te lichten.
Op deze foto zie je het touw rond de kaapstander zitten (kaapstander ligt in de vloer) en kan je net een van de katrollen zien hangen. De andere hangt boven aan het plafond.

Helaas zijn tijdens of voor de restauratie van 2009/2010 zijn er wat dingen elders opgeslagen en die zijn niet allemaal terug gekomen. Jammer, maar het is niet anders.

Na het eten nog wat rond geneusd en nog een beetje aan de zakkenlift gewerkt. Wat er nog lag weer enigszins in elkaar gezet.

De ketting heb ik thuis schoongemaakt met een stalen borstel en kettingreiniger. Daarna heb ik hem in een bak dikke olie gelegd en daar ligt hij nu al 3 dagen in. Morgen er uit halen en uit laten druppen. Daarna kan ik hem met een poetsdoek droog maken.
Ook het kettingwiel waar de ketting aan de bovenkant over liep ligt thuis en is al uit elkaar gehaald. De lagertjes kan ik schoonmaken met die bus kettingreiniger en daarna van een klein beetje vet voorzien. Het mooiste moet nog komen. Er is 25 mm ruimte tussen twee seegerringen en de lagertjes zijn 11 mm per stuk. Dus kom ik 3 mm te kort. Dit ga ik oplossen met een revet (M 24) waarvan ik de buitenomtrek iets kleiner ga maken. En de ring moet 0,1 - 0,15 mm dunner worden. Dan kan hij tussen de lagers liggen om de ruimte op te vullen.


Het weer: NW wind 5 Bft en het was een graad of 10
Aantal opleidingsuren: 5 uur