Dus naar molen de Hoop in Sprundel waar we zouden verzamelen. Daarna met Toon, Wim A en Wim H naar Deurne. Een hele reis,maar we hebben het gered.
Ondertussen was het donker geworden dus de verlichte molen draaide heel langzaam zijn rondjes.
Onderin de molen waren al twee man bezig met olie slaan, dar kom ik zo op terug.
Via de zagerij kwamen we in het koffiehok waar we onze aanwezigheid moesten aantekenen en we koffie konden drinken.
We werden in twee groepen gedeeld, de ene groep ging naar de molen en wij bleven in de zagerij. Daar werd duidelijk uitgelegd wat er bij het zagen van boomstammen tot planken komt kijken. Er lag ook een nogal kromme stam op de zaagslede. Het mechanisme wordt aangedreven door een elektromotor, via een korte en een langere riem komt de zaag uiteindelijk in beweging. Ook de zaagslede, waarop de stam ligt, wordt aangedreven door deze constructie van riemen.
Om er voor te zorgen dat de zaagslede op het juiste moment vooruit gaat is er een krabbelwerk gemonteerd. Dit verplaatst de zaagslede tijdens de omhooggaande slag van de zaag iets vooruit. Doordat de zaag scheef gemonteerd is komt deze tijdens die omhooggaande slag ook vrij van het hout. Prachtig om te zien dat deze ruwe stam na het zagen mooie 4 cm dikke planken zijn geworden.
Ook werd ons nog een machine getoond die de zagen via een zeer mooie constructie kon slijpen zonder dat er iemand zich mee bemoeide. Helaas was de zagenslijper niet aanwezig, dus de machine kon niet in werking.
Daarna zijn we de molen in gegaan. Ook hier was genoeg te zien en te horen. De molenaar zat op zijn praatstoel en legde van alles en nog wat uit en had mooie verhalen over mensen die hier gewerkt hadden.
Uiteindelijk kwamen we weer onderin de molen bij het olie slaan.
Op zich een eenvoudige bezigheid, maar wel mooi.
De zaden worden eerst geplet onder de kollergang. dit zijn twee stenen die rondrijden op een derde liggende steen. Deze liggende derde steen wordt het 'doodbed' genoemd. Nadat de zaden voldoende geplet zijn worden ze op de vuister verwarmd. Een vuister is een oventje met bovenop een dikke metalen plaat waarop een pan zonder bodem staat. Hier gaan de geplette zaden in en worden tot 40 graden Celcius verwarmd. Daarna gaan ze in een zakje (de buul) waarna ze tussen twee persplanken worden gelegd. Twee van deze persplanken met bulen gaan in de slagbank. Dit is een ontzettend dikke stam waarin een opening is gemaakt. In deze opening staan een aantal wiggen en twee stel jagers. Tussen een stel jagers komt een persplank met buul en dan wordt door middel van de slaghei een houten wig tussen de diverse houten en metalen blokken gedreven. Zie het plaatje hieronder waarbij het lichte houten driehoek met de twee donkere ronde plekken de slagbeitel is en de driehoek met het vierkant erbovenop de losbeitel is.
Als de druk voldoende hoog is, er wordt gesproken over 100 tot 250 bar wordt er even gewacht totdat de olie uit de zaden is en dan laat men de loshei vallen totdat de losbeitel er voor zorgt dat de houden blokken en de persplanken weer los in de slagbank liggen.
Daarna worden de zaden nogmaals verwarmd en worden ze nog nageslagen in de naslag...
Leuk om alles in werking te zien. Na nog een mok koffie zijn we weer terug naar West Brabant gereden.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten