donderdag 29 maart 2018

De zakkenlift

Vandaag op tijd wakker en dus ook bijtijds naar de molen. Ik was er als eerste en nadat ik de deur geopend had, het licht aangedaan en mezelf verkleed (van motorrijder naar molenaar) kwam Joep aangefietst.
De wind was ook vandaag niet echt aanwezig. Een beetje uit het ZW en een beetje uit het NW. Ook de windsnelheid varieerde....
Nadat we opgezeild waren draaide hij toch zo'n 30 enden. Later stond hij stil en draaide ineens weer.
We zijn koffie gaan drinken. Tijdens de koffie hadden we over de molen zijn toekomst (voor ons nog een beetje ongewis) en over werkzaamheden die gedaan moesten worden. Een van de karweien was het maaien van het gras. Onze grasmaaimachine was weer terug na een reparatiebeurt. Een ander dingetje was de zakkenlift.
Dat ding staat beneden, vorige week hebben we de wieltjes los gekregen. Maar het zou leuk zijn als hij het weer ging doen. Nu is dat geen rocket-science dus ik denk dat het wel te doen is.


Dus wij naar beneden en het ding naar het midden van de achtkant gezeuld en eens goed bekeken. Eigenlijk een simpel ding, een elektromotor met vertragingskastje. Een ketting die rondloopt waar het plateau mee omhoog gehaald wordt. Een stang met een soort eindcontacten zodat het niet kapot draait.
Die stang zit aan een soort schakelaar aan die met een heel eind tape op zijn plek wordt gehouden. De kabel eerst afgerold en het stuk tape losgemaakt. Gelijk werd duidelijk waarom dat er om zat. De schakelaar was bevestigd met twee schroeven die nergens vast zaten.
Daarna ben ik de bedieningsstang / eindschakelaars gaan demonteren. Nou ja... losbikken. Alles zat behoorlijk vastgeroest. Maar na enig spuiten met WD40 gingen er allerlei moeren en boutjes los en kon de stang van zijn plek. Ook de ketting konden we loskrijgen nadat we een sluitschakel met splitpennetjes hadden gevonden.
De bedieningsstang heb ik met behulp van een schuurpapiertje en wat geduld zo schoon gekregen dat een en ander weer kon bewegen. Ook een verend element met een rolletje kregen we weer los en in beweging. Daarmee kan de stang in drie standen staan. Omhoog - stil - omlaag.
Sommige dingen weer gemonteerd, andere dingen hangen nog wel los en de ketting gaat mee naar huis. Ook het geleide wiel, bovenaan, is gedemonteerd. Ik ze dat er een lagertje in zit wat door een paar seegerringen op zijn plek wordt gehouden. Dus ook mee naar huis, daar heb ik tangetjes om die seegerringen te demonteren. Daarna kan ik ze schoonmaken en weer van nieuw vet voorzien.

Na nog een bekertje koffie zijn we af gaan zeilen en alles weer in zo'n staat te brengen dat we de molen veilig een week alleen kunnen laten.

Dan nog even een reclame blokjes....


In 1962 gebouwd in Driebergen door de firma Aben en door N.V. Nederlandse Spoorwegen naar Bergen op Zoom gebracht.


Volgende week gaan we verder....




Het weer: < 2 Bft, westelijke richting, 12 graden en wisselend bewolkt
Aantal opleidingsuren: 6

zondag 25 maart 2018

West Brabantse Molendag 2018

Zondag 25 maart was het de WestBrabantse Molendag voor 2018. De regionale molendagen zijn voor molenaars bijzondere dagen omdat dan de collega's uit andere delen van het land op bezoek komen.  

Joep en  Pieter waren er lekker op tijd, ik was ietsjes later. Ze hadden de molen al mooi in de juiste richting gekruid, dachten we. De wind liet het overigens behoorlijk af weten, met minder dan 2 Bft was het niet zo heel veel. Nu loopt de Heimolen gemakkelijk aan door zijn fokken, maar vandaag stond hij af en toe ook stil.

Om 11 uur waren de eerste gasten al aanwezig en gedurende de gehele dag hebben we aardig aanloop gehad. Een groot ken ik niet van naam, sommige wel. Ook heb ik nieuwe namen gehoord of gezichten bij namen die ik al langer kende. Ik heb Herman, Ruud Bax, Sjaak Brasser, Kees de Haas, Jelle van Daalen, Jesse en zijn moeder Monique gezien. Verder inwoners uit Rucphen en Roosendaal en molenaars uit Friesland, van de Veluwe, uit de Achterhoek en uit de omgeving van Leiden en Eindhoven.
We hebben circa 50 bezoekers kunnen verwelkomen die door Pieter van koffie werden voorzien. Joep en ik verzorgden de ontvangsten en deskundige uitleg over hoe een en ander werkt.

Bij de collega molenaars is dat niet nodig, die zijn geïnteresseerd in de molen en zijn onderdelen. Sommige willen de roede met de fokken eens goed bekijken, andere zitten een half uur in de kap om alles eens goed te bekijken en foto's te maken. En waar ze zich vooral mee bezig houden is het vertellen van sterke verhalen.
De gewone bezoeker kijkt wat rond en wil weten of we nog wel eens malen of wanneer we hier zijn.

Tegen 5 uur zijn we gaan opruimen en afzeilen. Na alles gecontroleerd te hebben konden we naar huis.





zaterdag 24 maart 2018

Heimolen video

Peter van Oostrum heeft een video gemaakt tijdens een bezoek aan de Heimolen in Rucphen.


donderdag 22 maart 2018

De wieltjes draaien niet


Vanmorgen regende het en ik besloot om maar op de motor te gaan. Kwart voor tien was ik er en nadat ik de deur open had gedaan kwam ook Joep aangefietst. Zijn regenpak droop van de nattigheid.

Nadat we beide omgekleed waren ben ik de kettingen en de bliksemafleiderkabels los gaan maken, de stenen uitgelicht en uit zijn werk gezet. Bovenin de molen het paltouw aangetrokken, de kneppel losgemaakt, raam open en de wimpel buiten gehangen. De baan en het halslager gesmeerd, nog even rondgekeken of alles er een beetje goed uitzag.
Terug naar beneden en ik had al gezien dat de molen van ZO naar NW gekruid moest worden. Dus daar zijn we maar aan begonnen. Daarna hebben we de netten geplaatst en de vang gelicht. En ondanks windkracht 3 bleef het gevlucht stil staan, doodstil. Er was echt een duwtje nodig om de boel op gang te krijgen. Maar daarna draaide hij dan ook.... mooi rond.

Tijd voor koffie... en wat geklets.



Dan kunnen we een beker soep en een paar boterhammen naar binnen werken. Pieter komt langs. Wat ideeën voor a.s. zondag, een nieuwe eigenaar en nog zo wat zaken passeren de revue. Af en toe buiten kijken, de wind ruimt een beetje en we besluiten wat te kruien.

De middag is gebruikt om hier en daar wat op te ruimen en aan te vegen. De molen moet er zondag gewoon goed uitzien.
Er lagen wat balken beneden en ook nog enkele TL-armaturen in de invaart. Alles verstopt achter een houten plaat. Ligt het uit het zicht.
Voor de houten plaat stond een zakkenlift die de molenaar vroeger gebruikte. Deze konden we gemakkelijk verzetten volgens Joep, "er zitten wieltjes onder". Het enge resultaat was een zwarte streep op de vloer want de wieltjes draaide echt niet. We hebben het ding eens bekeken en ik denk dat we het wel weer werkend kunnen krijgen. Dus de eerste actie was het repareren van de wieltjes.
De boutjes er uit en aan de wieltjes draaien, lukt niet. WD40 er tussen spuiten en 10 minuten wachten, nog geen beweging, weer WD40 er op gespoten, weer gewacht en met een hamer wat invloed uitgeoefend. Uiteindelijk begon het wieltje te bewegen. Eerst alleen maar zwaar draaien en later te schuiven. Wiel er af. As met een schuurpapiertje schoon gemaakt, ook het asgat even opgeschuurd en met een beetje olie weer terug gemonteerd.
Het tweede wieltje bekeken en met dezelfde actie ook deze weer goed gekregen.
Binnenkort de rest van de lift eens bekijken.


Dit bord stond een jaar of 30 geleden op de belt. Het is er gelukkig nog. We geven het een mooi plaatsje in de molen.







Het weer: NO wind 3 Bft, bewolkt en circa 6 graden
Aantal opleidingsuren: 6

donderdag 15 maart 2018

De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

Enige tijd geleden had ik een uitnodiging ontvangen van Gerard Troost van de Rijksdienst voor Culturrel Erfgoed (RCE) om eens te komen kijken wat ze hadden voor de motorendatabase.
Pieter ging graag mee, ook Leo en Bert (MolenDataBase.nl) sloten aan. Uiteindelijk sloot ook Erik Stoop (Stichting Molendocumentatie) zich nog aan.

Om circa 12 uur zouden wij de anderen ontmoeten bij rest De Overburen in Amersfoort. Onder genot van koffie en een lunch konden wij kennis maken en de Strategie bepalen. Na deze bezigheden zijn we naar het Smalle Pad gewandeld. Helaas was het weer niet geweldig, het regende gestaag.

We werden ontvangen door Gerard en we maakte kennis met Jeroen Grundmeijer die  Informatiebeheerder Bibliotheek en Collecties is.
Op een wagentje had hij een aantal archiefdozen bij zich waarin de documenten zitten waar we voor gekomen zijn.
Na een tafel gevonden te hebben bij een koffiemachine wordt doos voor doos even doorgekeken. Al snel hadden Bert en ik door dat we het beste foto's van interessante documenten kunnen maken om deze later te kunnen bekijken. De anderen keken ook wat door en bespraken allerlei zaken.
Zo werd doos na doos bekeken en vastgelegd.
Na enkele uren grasduinen vonden we het allemaal welletjes en zijn we, na afscheid genomen te hebben, ieder onze eigen weg gegaan.

Pieter en ik zijn terug naar West Brabant gegaan. Helaas, de heenweg was vlot verlopen en de terugweg verliep dus niet vlot. Files en oponthoud....

Het was een interessante dag,

  • Bert en ik hebben een heleboel interessante documenten gezien, 
  • ik ben door Erik uitgenodigd een dagje mee te draaien op de Cabouwse Molen, 
  • en we hebben kennis gemaakt met de andere redacteuren van de Molendatabase.

zondag 4 maart 2018

En weer normaal ....

Na een aantal (zeer) koude dagen waarvan de laatste met sneeuw was het vandaag weer 'lekker' weer. Lekker, tja het was een graad of 10 maar als je -7 gewend bent is 10 al lekker.

Op tijd naar de Hoop om eens te kijken of hij nog wilde draaien. Niek was er al en heel even later kwam Jesse ook. Wij hebben overlegd hoe de molen gekruid moest worden en dat was van Z naar O. Dat viel nog mee. Nadat ik gevraagd had of we zouden gaan malen liet Niek het ongeveer aan Jesse en mij over. We zijn dus gaan kruien, kettingen goed leggen, de molen uit zijn werk zetten, de stenen uitlichten en meer van dat soort zaken. Daarna konden we hem op gaan zeilen, Jesse vroeg nog of we met halve zouden beginnen. Maar mij leek volle zeilen om te malen beter.
Zo gezegd zo gedaan en even later draaide de molen zijn rondjes.

Er was ondertussen een man aangekomen, dat bleek Peter Oosterum te zijn. Die heb ik een paar weken geleden bij de Heimolen gezien. Hij zei op een ogenblik dat hij maar brutaalweg was komen binnenlopen waarop Niek zei, "Ronald kent je en dat is voldoende'. Hij werd nog wel gewaarschuwd dat de molen zou gaan draaien en dus op bepaalde plaatsen kan je dan niet komen.

Op het moment dat de molen draaide moest ik snel naar boven om de stenen wat bij te houden. Zodoende komen de korrels niet alleen tussen de stenen, maar worden ze ook gemalen. Ik was natuurlijk te voorzichtig en er kwamen ongeveer halve korrels tussen uit. Niek greep in en het werd al fijnen en fijner totdat de stenen zo dicht bij elkaar zaten dat ze goed maalde.
De wind was wat aangetrokken en de stenen draaide vlot rond. Na een minuut of 10 was de eerste zak vol en er volgende er nog diverse. Op enig moment ging het zo hard dat we na enkele minuten de zak al weer moesten wisselen. Dat betekend ook weer naar de steenzolder gaan om er voor te zorgen dat de kaar niet leeg raakt.
Tot half vijf draaide het lekker. We hebben ongeveer 350 kg mais kunnen malen.

Tegen vijven was de kracht uit de wind en zijn we gaan opruimen. Zakken dichtbinden, molen afzeilen enzovoort. Het hele riedeltje afwerken om er voor te zorgen dat de molen in ieder geval weer een weekje veilig kan blijven staan.


Het weer: O 2-3 Bft en circa 10 graden. Enigszins bewolkt.
Aantal opleidingsuren: 3,5


donderdag 1 maart 2018

Opruimen en kammen wassen

De voorspelling was dat het vandaag koud zou worden, erg koud. En dat klopte.
Ik ben weer eens op de fiets naar deHeimolen gereden en had een harde wind tegen. Dat betekent dat het een oostenwind (12 m/s, krachtige wind, 6 Bft) is en bij -8 graden Celcius is het dan behoorlijk koud. Maar na 1 uur en 20 minuten stampen was ik er....

Joep was er ook al en we hebben eerst maar koffie gedronken. Tijdens de koffie hebben we het weer bekeken en besloten niet te gaan draaien omdat het windkracht 6 is met uitschieters naar 7. Met fokwieken is voor-de-prins-draaien (dan werkt de molen niet) zelfs niet mogelijk.

Wat dan? Nou de kammen moeten nog van een waslaagje voorzien worden. Het zogenaamde 'kammen wassen'. Niet omdat ze vuil zouden zijn, maar zodat de kammen en staven soepel langs elkaar glijden.
Oorspronkelijk liet de molenaar de was smelten op een kookplaatje in een pannetje. En dan smeerde hij met een kwast deze vloeibare was op de kammen. Een smeerboel dat het dan wordt. De meeste was komt te liggen waar je het niet wilt hebben. Dus dat is geen goede methode.
Niek van Eekelen heeft een methode ontwikkeld met een verfstripper. De was wordt geleverd als een blok of staafje. Met de verfstripper verwarmt hij de was een beetje en smeert dat dan op een kam. Daarna nog een beetje verwarmen en de was vloeit mooi uit over de kam. Ook bij deze methode druppelt er nog was op de grond.
Mijn methode is de kam met de verfstripper verwarmen en dan het wasstaafje er een beetje bijhouden. Dan komt er was op de kam en deze verder verdelen door verwarmen. Het is een heel werk omdat het bovenwiel 71 kammen heeft en de bovenschijfloop 37 staven. Nu pakken er wel een aantal kammen en staven in elkaar en daar kan ik nu niet bij. Maar ik denk dat ik toch een 60 kammen aan beide zijden van was heb voorzien en 35-36 staven. Daar ben je best even mee bezig.
Joep was ondertussen aan het opruimen en sorteren geslagen, hier en daar vind je nog wel eens wat spullen waar je je van af vraagt waarom het daar ligt en waarom het überhaupt in de molen aanwezig is.

Na de reparatie van de kruilier kon de spil enigszins verschuiven en dat had tot gevolg dat hij niet lekker uit zijn werk gezet kon worden. Ik heb een ring gemaakt, deze doorgezaagd en er twee boutjes ingemaakt. Zodoende kan deze ring rond de as en houd hij de spil op zijn plaats. Nu kunnen we hem prima uit zijn werk krijgen. Ook weer opgelost.

Omdat het zo koud was zijn we tijdig weg gegaan.

Terug fietsen ging een stuk beter dan heen. Windje mee....